Kariyer | Konular | Kitaplık | İletişim
Fora, Freze ve Gazumacı
TANIM
Fora makinesi ile ayakkabının alt tabanını diken, freze makinesinde ayakkabının alt kenar ve ökçelerin düzeltilmesi işlemini yapan, gazuma makinesinde ayakkabının kenar dikme işlemini yapan kişiye fora, freze ve gazumacı denir.
GÖREVLER
- Fora makineleri ile ayakkabının alt tabanını diker, - Freze makineleri ile ayakkabının alt kenar ve ökçelerin düzeltilmesi işlemlerini yapar, - Gazuma makinelerinde ayakkabının kenar dikme işlemlerini yapar, - Zımparayı kasnaklara gerer ve monte eder.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Taban temizleme makineleri (çark, freze, pimse, isforma), - Taban dikiş makineleri (fora, gazuma ) - Çeşitli zımparalar, yapıştırıcılar, iplikler, - Boyalar, parlatıcılar (cilalar), mum, fırçalar, bıçaklar, - İş güvenliği ile ilgili araç ve gereçler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Fora, freze ve gazumacı olmak isteyenlerin; - Elleri ve parmaklarında her hangi bir özürü olmayan, - El becerisine sahip, - Göz, el ve ayaklarını eşgüdüm halinde kullanabilen, - Toza ve kimyasal madde kokularına karşı alerjisi olmayan kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
- Fora, freze ve gazumacı ayakkabı fabrika, atölye ve ayakkabı yan sanayindeki işyerlerinde çalışırlar. - Çalışma ortamı tozlu, kimyasal madde ve rahatsız edici koku içerir. - Meslek, kapalı ve kısmen gürültülü ortamlarda icra edilmektedir. - Çalışma ortamında; ayakkabı yapımcıları ile sürekli işbirliği halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte çalışma alanları; ayakkabı fabrikaları, ayakkabı atölyeleri ve ayrıca sadece fora, freze ve gazuma işlerini yapan fabrika ve atölyelerdir. Meslekte genellikle erkek eleman çalıştırılmaktadır. Meslekte kendini iyi yetiştirmiş ve yeterli sermayeye sahip olanlar kendi işyerlerini açabilmektedir. Meslekte iş bulma sorunu yaşanmamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir. Yeterli sayıda çırak müracaatı olması durumunda, tüm mesleki eğitim merkezlerinde fora, freze ve gazumacılığa yönelik eğitim programları düzenlenmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için; - En az ilköğretim okulu mezunu olmak, - 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. - Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak, - Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Fora, freze ve gazumacı mesleğinin eğitim süresi lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda 1 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 2 yıldır. Eğitim süresince öğrencilere genel kültür derslerinin yanı sıra eğitimin; İnsan ilişkileri, ayakkabı diziliş teknikleri, ayakkabı ve ayakkabıcılıkta kullanılan makineler, taban makineleri, elle yapılan zımpara teknikleri, piyanta ve ökçeye mum sürme, boyama çeşitleri, zımparalama teknikleri, makinelerin çalıştırmaya hazırlanması ve çalıştırılması, boya sonunda yapılan parlatma işlemleri, makinelerin ayakkabı çeşitlerine göre dikiş ayarlarının yapılması, çeşitli ayakkabılardaki vardola dikimi, ayakkabı üzerine teğet vardola dikiş tekniği, ökçe zımparalama teknikleri, dikişte hızlandırma çalışmaları, makinelerde kullanılan bıçak çeşitlerini ve meslekle ilgili malzemeleri tanımayı ve kullanmayı öğrenirler.
MESLEKTE İLERLEME
- Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Fora, freze ve gazumacı mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 1 yıldır. - Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de “Usta Öğretici” belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. - Fabrikalarda çalışanlar işyerinin hizmet-içi eğitimine katılarak ustabaşı unvanını alabilirler. BENZER MESLEKLER: Ayakkabı tamircisi, sayacı.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Meslek eğitimi boyunca mesleki eğitim merkezlerine devam eden öğrenciler, yaptıkları çıraklık sözleşmesi gereği en az asgari ücretin % 30′u oranında aylık ücret almaktadırlar. Bu miktarın üzerindeki ücret ise işveren ve çırak arasında yapılan sözleşme ile mümkündür. Pratik eğitimleri boyunca iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanmaktadır. Mesleki eğitim sonrasında iş piyasasında asgari ücretle iş bulabilirler. Ücret kişinin deneyimine ve işyerinin durumuna göre değişiklik göstermektedir. Büyük işyerlerinde çalışan ve sendikalı olan meslek elemanlarının kazancı toplu iş sözleşmeleri ile belirlenmektedir. Kendine ait işyeri olan meslek elemanlarının kazanç durumu aldıkları siparişe ve yaptıkları işe göre değişmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi, - Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.